Hải quỳ – Động vật ăn thịt đáng sợ của biển cả

Với vẻ ngoài sặc sỡ và vô cùng vô hại nhưng hải quỳ lại là một loài động vật ăn thịt cực kỳ đáng sợ của biển cả. Chúng thường sử dụng vũ khí gợi cảm của mình là những xúc tu để 've vãn' rồi bất ngờ tiêm nọc độc vào con mồi. Khi con mồi bị tê liệt, chúng sẽ 'xơi tái' con mồi mà không ngần ngại... Cùng chuyên mục Môi trường và cộng đồng hôm nay tìm hiểu về loài 'hoa ăn thịt' dưới biển này nhé!

Tổng quan về hải quỳ

Hải quỳ là gì?

Hải quỳ tên tiếng anh là Sea anemone. Chúng là một nhóm động vật săn mồi ở thuộc bộ Actiniaria. Vì có cấu tạo 1 nửa là động vật, 1 nửa là thực vật nên nó được đặt tên theo hải quỳ - một loài thực vật có hoa đầy màu sắc ở trên mặt đất.

Hải quỳ biển được xếp vào ngành Cnidaria, lớp Anthozoa và phân lớp Hexacorallia. Lớp Anthozoa có chứa các polyp giúp hải quỳ có thể tiêu hoá con mồi lớn hơn nó gấp nhiều lần. Hải quỳ có quan hệ gần với san hô, sứa, hydra và Ceriantharia.

[caption id="attachment_630" align="aligncenter" width="854"] Hải quỳ là gì?[/caption]

Đa số hải quỳ không gây hại cho con người. Tuy nhiên, một số loài có lượng độc tính cao như Phyllodiscus semoni, Actinodendron arboreum và Stichodactyla có thể khiến con người bị thương nặng, thậm chí là tử vong.

Tuy nhiên, có một giống loài được coi là cộng sinh với hải quỳ vì không bị ảnh hưởng bởi nọc độc của hải quỳ. Đó là cá hề. Vì vậy, cá hề thường làm tổ, đẻ trứng ở bề mặt miệng của hải quỳ để tránh khỏi những kẻ săn mồi.

» Các bạn có thể quan tâm: Ngày môi trường thế giới

Cấu tạo

Hải quỳ có cấu tạo khá thú vị. Nó có thân dạng ống có đường kính khoảng 1-5cm, chiều dài khoảng 1.5-10cm. Do có cơ chế 'bơm hơi' nên hải quỳ có thể thay đổi được về kích thước. Một số loài hải quỳ có kích thước khá lớn như Urticina columbiana và Stichodactyla mertensii có kích thước có thể lên tới 1m.

Xung quanh miệng của hải quỳ là các xúc tu hình túi có những tế bào có gai cnidocytes. Các tế bào này vừa để phòng thủ, vừa để tấn công các con mồi. Tại sao có thể tấn công và phòng thủ? Có điều này bởi lẽ trong các tế bào cnidocytes có chứa các tuyến trùng chứa nọc độc. Chỉ cần một cú chạm, tế bào trong cơ thể kẻ thù hoặc con mồi sẽ bị phá vỡ từ đó khiến kẻ thù và con mồi bị tê liệt.

Bên cạnh đó, dạ dày của hải quỳ khá lớn vì vậy dù con mồi có lớn tới đâu thì nó vẫn có thể nuốt trôi. Hải quỳ có cấu tạo khoang ruột không hoàn chỉnh. Bởi lẽ chỉ có lỗ mở duy nhất dùng để cắn nuốt con mồi và thải chất thải ra bên ngoài. Miệng của chúng có hình dạng dẹt, có rãnh ở 1 hoặc 2 đầu. Các rãnh này có chưa các siphonoglyph giúp di chuyển thức ăn dễ dàng hơn đến khoang gastrovascular.

[caption id="attachment_625" align="aligncenter" width="600"] Hải quỳ có thể nuốt được con mồi lớn hơn nó nhiều lần. Trong ảnh là đầu chim biển bị hải quỳ bóp nghẹt, không cách nào vùng vẫy kháng cự.[/caption]

Không những vậy, hải quỳ cũng có chân. Chúng dùng chân bám chặt vào tảng đá. Nếu nhìn thoáng qua, chúng ta sẽ nghĩ chúng không thể động. Nhưng nếu quan sát thật kỹ, chúng ta có thể thấy chúng đang không ngừng vận động. Theo Litter, It Costs You tìm hiểu, hải quỳ chỉ di chuyển khi bị tấn công hoặc môi trường sống thay đổi hoặc chỗ chúng đang bám quá khó kiếm thức ăn.

Mối quan hệ cộng sinh giữa hải quỳ và các động - thực vật khác

Với ốc mượn hồn

[caption id="attachment_628" align="aligncenter" width="600"] Hải quỳ và ốc mượn hồn[/caption]

Có một số loài thường bám trên thân của ốc mượn hồn hay còn gọi là 'cua ẩn sĩ'. Sự hợp tác này cả 2 hai bên đều có lợi. Theo đó, khi các chú ốc này di chuyển thì hải quỳ được quá giang miễn phí và kiếm thức ăn trên đường đi. Trong khi đó, các chú ốc của chúng ta lại được nguỵ trang và bảo vệ bởi những xúc tu đầy chất độc của bị khách quá giang này.

Với cá hề

[caption id="attachment_624" align="aligncenter" width="550"] Hải quỳ và cá hề[/caption]

Như đã nói ở trên, cá hề miễn dịch với các chất độc có trong các xúc tu của hải quỳ. Bởi vậy, xung quanh miệng hải quỳ là nơi trú ngụ của cá hề. Ngược lại, khi cá hề tha thức ăn về tổ, những thức ăn rơi vãi sẽ là nguồn dinh dưỡng để hải quỳ tồn tại.

Với tôm

[caption id="attachment_627" align="aligncenter" width="620"] Hải quỳ và tôm[/caption]

Giống như cá hề, tôm cũng hoàn toàn miễn dịch với chất độc này. Tôm hoàn toàn có thể ẩn nấp trong các xúc tu của hải quỳ để lẩn tránh kẻ thù.

Với tảo bẹ

[caption id="attachment_626" align="aligncenter" width="620"] Hải quỳ và tảo bẹ[/caption]

Có một số loài hải quỳ có số lượng khá nhiều và thường bám trên thân các cây tảo bẹ để cộng sinh. Chúng ta có thể ngắm nhìn hiện tượng này tại bờ biển đảo Vancouver, Canada.

Trên đây là một vài thông tin cơ bản về loài hải quỷ biển. Với những thông tin này hy vọng các bạn có thể hiểu rõ hơn về loài động vật đẹp nhưng không kém phần nguy hiểm này.

source https://litteritcostsyou.org/hai-quy/